Tańczą pół wieku
Zespół Pieśni i Tańca ?Lubartowiacy? występuje na scenie już od 50 lat. W swoim programie prezentuje polskie tańce narodowe (polonez, krakowiak, oberek, mazur i kujawiak) oraz tańce regionalne z okolic Lubartowa, Lublina, Chełma, Podlasia, Rzeszowa, Opoczna, jak również suity taneczne kurpiowską i śląską. Koncerty w wykonaniu zespołu to autentyczna pochwała polskiego folkloru, zawsze tworzą barwne, roztańczone widowiska. W tym roku zespół obchodzi swój jubileusz 20 i 21 listopada.
Na temat powstania zespołu i jego działalności rozmawiamy z kierownikiem artystycznym i choreografem ZPiT Lubartowiacy, Waldemarem Świrszczem.
Co można powiedzieć o powstaniu Zespołu Pieśni i Tańca ?Lubartowiacy?? Jak wyglądały początki działalności ZPiT ?Lubartowiacy??
Korzenie zespołu sięgają października 1959 r. To właśnie wtedy dzięki grupie zaangażowanej młodzieży, chcącej w kulturalny sposób spędzić wolny czas, powstał Amatorski Zespół taneczny. Koordynatorem tego przedsięwzięcia, a zarazem kierownikiem i opiekunem została Maria Kozioł, pracująca wówczas w Inspektoracie Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. Choreografem i wychowawcą był Józef Dzik, nauczyciel tańca z Lublina. W roku 1960 zespół przeszedł pod opiekę nowo powstałego w Lubartowie Powiatowego Domu Kultury. Przez lata 60 i część 70 zespół nosił nazwę Amatorski Zespół Taneczny PDK. Uświetniał swoimi koncertami różnorodne uroczystości, których PDK był współorganizatorem, a także duże imprezy lokalne , jak np. w 1969 r. po raz pierwszy organizowane Dni Lubartowa. Kolejni instruktorzy ? choreografowie to Zenobia Stepowicz, Kazimierz Nowak oraz Zdzisław Niewiadomski. W roku 1986 decyzją Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w uznaniu zasług dla rozwoju miasta nadano Zespołowi Tanecznemu ?Lubartowiacy? Honorową Odznakę Zasłużony dla Miasta Lubartowa. W latach 80 zaczęła się tworzyć Kapela Ludowa ?Lubartowiacy?, która powstała na bazie kapeli podwórkowej ?Jędrusie? oraz kapeli ludowej ?Podlasiacy?. I tak doszliśmy do lat 90.wtedy zostałem kierownikiem i choreografem, akompaniatorem Andrzej Karpiński, a opiekunem zespołu Wiesława Domańska.
Co zmieniło się w funkcjonowaniu zespołu od czasu jego założenia?
W czasach, gdy choreografem była Zenobia Stepowicz, a potem zastąpił ją Kazimierz Nowak, 
w zespole tańczyło 25 osób, a akompaniatorem był Edward Raubo. Wedy to zespół miał w swoim programie krakowiaka, kujawiak z oberkiem, poloneza, walczyka lubelskiego, a także sztajerka i polkę warszawską. Zaczęto również przygotowywać wiązankę tańców lubelskich. W latach 70 i 80 nastąpiła zmiana pokoleń i miało miejsce poszukiwanie nowych inspiracji do tworzenia jeszcze lepszych programów artystycznych. Od czasu, gdy zostałem instruktorem, rozpoczął się okres wytężonej pracy i pełen wrażeń związanych z wyjazdami do innych krajów. W ostatnich latach zespół poszerzył swoja działalność o nowe formy. I tak powstała w 2000 r. konfraternia Lubelska, której założeniem jest propagowanie Tańców Polskich w Formie Towarzyskiej oraz chór LOK (2005 r.), którego założycielami są seniorzy ? wychowankowie Zespołu Tańca Ludowego PDK.
Gdzie zespół koncertował przez lata swojej działalności?
W ciągu ostatnich 20 lat zespół uczestniczył w 18 wyjazdach, promując Lubartów i Polskę w takich krajach jak: Ukraina, Bułgaria, Litwa, Łotwa, Estonia, Niemcy, Węgry, Białoruś, Turcja i b. Jugosławia. Zespół występował również w Polsce na wielu międzynarodowych festiwalach folklorystycznych, zdobywając liczne nagrody i wyróżnienia.
Najważniejsze osiągnięcia Zespołu?
W 1991 r. wzięliśmy udział w festiwalu w Turcji i tam zespół otrzymał po raz pierwszy międzynarodową nagrodę ? specjalne wyróżnienie Rektora uniwersytetu w Izmirze. W 1994 r. miały miejsce obchody 35 ? lecia działalności zespołu, który otrzymał wiele ciepłych słów, kwiatów i gratulacji, wśród których znajdował się list Wiceministra Kultury i Sztuki Zdzisława Podkańskiego. Rada Miejska nadała zespołowi honorowy tytuł ?Za zasługi dla miasta Lubartowa?. Odznakę ?Zasłużony Działacz Kultury? otrzymali wówczas Andrzej Karpiński i Jerzy Tracz. W 1998 r. uczestniczyliśmy w festiwalach w Rzeszowie i Świnoujściu, gdzie kapela zajęła drugie miejsce o Perłową Muszlę Bałtyku. Jednym z ważniejszych wyróżnień było zdobyte w 1999 r. za wykonanie poloneza na VII Ogólnopolskim Przeglądzie Tańców Narodowych w Lubaczowie. Ponadto w 2001 r. zespół otrzymał wyróżnienie w II Międzynarodowym Konkursie Polskich Tańców Narodowych i Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w Elblągu. W 2002 i 2003 r. zespół został nagrodzony za całokształt działalności nagrodą Starosty Lubartowskiego ?Złoty Talent?. W 200 6 r. wraz z H. Aleksandrowicz zostałem wicemistrzem polski. Obecnie z J. Grabowską reprezentujemy zespół, czynnie uczestnicząc w wielu turniejach w całym kraju. Zwieńczeniem pracy ZPIT ?Lubartowiacy? było przyznanie w listopadzie 2005 r. przez Stowarzyszenie Twórców Ludowych w Lublinie ?Ludowego Oskara? za promowanie kultury ludowej Lubelszczyzny poza granicami kraju oraz za opracowanie najciekawszego wydarzenia folklorystycznego w latach 2004/2005 w województwie lubelskim. Tego samego roku zespół otrzymał po raz drugi ?Zasłużony dla Miasta Lubartowa?
Jak wyglądają przygotowania do uroczystości jubileuszowych ZPiT ?Lubartowiacy?? W jaki sposób zespół uczci 50 lat swojego istnienia?
Rok 2009 jest najważniejszym rokiem dla historii Zespołu Pieśni i Tańca ?Lubartowiacy?. Obchody jubileuszowe uczcimy dwoma koncertami 20 i 21 listopada. Postaramy się na nich pokazać całe 50 lat zespołu. Czy nam się to uda? Zobaczymy. Widownia i zaproszeni goście nas ocenią, a więc zapraszam wszystkich sympatyków i przyjaciół zespołu.
Rozmawiała: Sylwia Nowokuńska